تپروت (Taproot) چیست؟ بهروزرسانی جدید بیت کوین چه تاثیری روی بازار دارد؟
انتظار داریم همزمان با افزایش قیمت بیت کوین در سالهای اخیر، این ارز دیجیتال به بخش مهمی از بازار اقتصاد جهان تبدیل شود.
تپروت ممکن است یکی از مهمترین کاتالیزورها برای رسیدن به این هدف باشد. بهروزرسانیای که ۲۲ آبان ۱۴۰۰ – ۱۳ نوامبر ۲۰۲۱ اجرا میشود. بهروزرسانی بیت کوین مسئلهای عمومی نیست. بهاین معنی که کاربران عمومی کمتر زوایای مختلف آن را میشناسند و درک میکنند. درحالی که شناخت این زوایا میتواند به درک کاربران از شرایط فعلی و پیشبینی آنها از آینده بیت کوین کمک زیادی کند.
قیمت بیت کوین با عبور از کانال ۶۰ هزار دلاری و تثبیت در این محدوده، راه خود برای اوجگیری مجدد را باز کرده است. انتظار میرود پادشاه ارزهای دیجیتال که حالا از نقره هم با ارزشتر است، سالهای آینده طلا را هم به چالش بکشد. شاید در نگاه اول چنین هدفگذاریای بلندپروازانه باشد اما در عمل اینطور نیست.
طلا از پنج هزار سال پیش ارزشمند تلقی میشود. چنین تاریخچه سترگی باعث شده رقابت با اعتماد ایجاد شده حول طلا در عمل ممکن نباشد. بیت کوین اما این قابلیت را دارد که پادشاه داراییهای ارزشی را با چالش جدی روبرو کند و حتی تاج و تخت او را بگیرد.
مهمترین ابزار این ارز دیجیتال فناوری است. طلا، همیشه طلا خواهد بود. هیچگونه تغییر در ماهیت این دارایی ایجاد نخواهد شد. بیت کوین اما همین حالا هم ارزی که بیش از یک دهه پیش ساتوشی ناکاموتو ارائه کرد نیست. این دارایی با کمک فناوری بهبود پیدا کرده است. روند این بهبود میتواند به پیروزی بیت کوین در رقابت با طلا کمک کند. بهروزرسانی جدید، قدمی دیگر در همین راستا است.
فهرست مطالب
تپروت چیست؟
۱۲ ژوئن ۲۰۲۱ (۲۲ خرداد ۱۴۰۰)، تعداد قابلتوجهی از ماینرها حمایت خود را از بهروزرسانی در فناوری بیت کوین که «ارتقای تپروت» (Taproot Upgrade) نام داشت اعلام کردند. این بهروزرسانی مجموعهای از سه پیشنهاد است که با هدف تقویت امنیت شبکه، حریم خصوصی و مقیاسپذیری انجام شد. این سه پیشنهاد یا پروپوزال بهبود بیت کوین (BIP) روی گیتهاب با شمارههای ۳۴۰، ۳۴۱ و ۳۴۲ در دسترس عموم قرار دارند. این بهروزرسانی، مهمترین ارتقای شبکه از زمان ارتقای افزایش سایز بلاکها در سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۶) است.
مزایای تپروت چیست؟
انتظار میرود بهروزرسانی تپروت، تغییرات مناسبی در شبکه ایجاد کند. چهار تغییر بزرگی که از امروز در شبکه بیت کوین رخ میدهند عبارتند از:
بهبود قابلیت توسعه نرمافزاری شبکه
قراردادهای هوشمند بیت کوین درحال حاضر هم روی ولتهای چندامضایی استفاده میشوند. همین قراردادها هستند که تراکنشهای لایتنینگ را ممکن میکنند. با کمک قرارداد هوشومند واحدهای بیت کوین را برای مدتزمان معینی قفل میکنیم تا مطمئن شویم که این توکنها تا زمانی که ما مجوز ندهیم خرج نمیشوند.
چالش اصلی در راه استفاده گسترده از این قراردادها هزینه بالای استفاده از آنها است. همینطور استفاده از اسمارت کانترکت روی بلاک چین بیت کوین کار بسیار دشواری بهشمار میرود. اگر کاربری بخواهد یک تراکنش پیچیده بیت کوین انجام دهد باید اسکریپت را بهصورت جداگانه در هر ورودی تراکنش قرار دهد.
وقتی اسکریپتها اجرا شوند، تمام مفاد قرارداد از جمله مفادی که اجرا نشدهاند، در دسترس خواهند بود. چنین شرایطی باعث میشود تراکنشهایی که قراردادهای بیت کوین را شامل میشوند، حاوی دادههای زیادی باشند. این حجم داده کنترل حریم خصوصی را دشوار کرده است.
تپروت اجرای اسکریپتهای بیت کوین را به مراحل کوچکتر تقسیم میکند. این کار باعث میشود فقط اسکریپتی که اجرا شده دیده شود. به این ترتیب قراردادهای هوشمند بلاک چین بیت کوین بهشکل قابل توجهی بهینه میشوند.
Taproot همچنین قابلیت استفاده از قراردادهای ثبت محرمانه (Discreet Log Contracts – بهاختصار DLC) ا را بهبود میدهد. این قراردادها، نوع جدیدی از قراردادهای هوشمند بلاک چین بیت کوین هستند.
افزایش بهرهوری دادهها
در بهروزرسانی تپروت، «امضاهای شنور» (Schnorr) جایگزین طرح امضای رمزنگاریشده فعلی که ECDSA نام دارد شدند. امضاهای شنور، بهرهوری تراکنشهایی که دارای یک امضاکننده واحد هستند بهبود میبخشند. امضاهای شنور ۶۴ بایتی هستند. امضاهای ECDSA چیزی بین ۷۱ تا ۷۳ بایت هستند. بهبیان دیگر کارایی امضاهای شنور بهازای هر تراکنش، چیزی حدود ۱۱ درصد بیشتر از امضاهای ECDSA است.
این قابلیت، کاربران را به اجرای Full node ترغیب میکند و خصوصیت غیرمتمرکز بودن شبکه را افزایش میدهد. بهبیان دیگر کاربران ترجیح میدهند با چنین بهرهوریای، بخشی از شبکه باشند نه فقط کاربر آن. هرچه تمرکززدایی شبکه بیت کوین بیشتر شود، امکان فعالیت بدون مجوز آن و مقاومتش مقابل سانسور بیشتر میشود. این دو ویژگی در تعیین ارزش این رمز ارز نقش بسیار مهمی ایفا میکنند.
البته اینکه چه تعداد نود برای حفظ شبکه بیت کوین کافی است، مشخص نیست. اساس این تعداد نودها نیست که اهمیت دارد؛ آنچه مهم است، حضور فعال و مؤثر کاربرانی است که در شبکه بیت کوین فعالیت میکنند.
بهبود شرایط حریم خصوصی
حریم خصوصی یکی از مهمترین خط قرمزها در دنیای رمز ارزها بهشمار میرود. دانشمندانی که پیش از ساتوشی روی طرحهای مشابه کار میکردند هدفی جز ایجاد فضایی کاملا ایزوله و غیرقابل رصد برای دیگران نداشتند. بیت کوین بهطور کامل به این هدف نرسید. درحال حاضر تراکنشهای بیت کوین روی بلاک چین در دسترس همه قرار دارد و این تا حدودی حریم خصوصی افراد را با خطر مواجه میکند. بلاک چین برای ایجاد فضایی غیرمتمرکز و دریافت تایید صحت و اعتبار تراکنشها از نودهای خود مجبور به استفاده از چنین شرایطی بود.
تراکنشهای تپروت، روند خروج بیت کوینهای موجود در کیف پولهای چندامضایی را مخفی میکنند. بعد از این بهروزرسانی بهجای انتشار عمومی شرایط انجام تراکنش، هر شرط بهصورت جداگانه هش میشود. بنابراین برای اعتبارسنجی هرکدام از این شرایط، نیازی به افشای کل دادهها نیست.
اگرچه بهروزرسانی تپروت حریم خصوصی را تقویت میکند اما بررسیهای قانونی بلاک چین را غیرممکن نخواهد کرد. بیت کوین همچنان یک شبکه نیمهناشناس و قابلردیابی باقی خواهد ماند. بهبیان دیگر از امروز به بعد، بیت کوین به ارز حریم خصوصی مانند زیکش و مونرو تبدیل نمیشود.
تپروت همچنین برای بهبود کارایی کیف پولهای چندامضایی نیز طراحی شده است. برای استفاده از این نوع کیف پولها به بیش از یک امضا نیاز است و همین ویژگی، امنیت آنها را از کیف پولهای تکامضایی بیشتر میکند.
مقیاسپذیری لایه دوم با استفاده از تپروت
تپروت امکان پیشرفت شبکههای لایه دوم مثل لایتنینگ را که روی بیت کوین قرار دارند فراهم میکند. این بهروزرسانی، «قراردادهای زماندار هششده» (HTLCs) معمول در بلاک چین بیت کوین را با «قراردادهای زماندار نقطهای» (PTLCs) جایگزین میکند و از این طریق، قابلیتهای شبکه لایتنینگ را ارتقا میدهد. قراردادهای زماندارِ نقطهای میتوانند به اجرای قراردادهای دوطرفه بلاک چینی کمک کنند و کاربرد اوراکل را برای تسهیل پرداختها بهینه کنند.
رشد شبکه لایتنینگ از زمان عرضه در سال ۲۰۱۸ متوازن نبوده است. تپروت با ایجاد توازن در رشد این شبکه میتواند کاربران بیشتری را جذب آن کند. افزایش کاربران شبکه لایتنینگ بهمعنی افزایش کاربران شبکه بیت کوین است. از دید اقتصادی این افزایش بهمعنی بالا رفتن نرخ تقاضا برای بیت کوین خواهد بود. افزایش نرخ تقاضا در شرایطی که عرضه بیت کوین محدود است، ارزش این دارایی را بالا خواهد برد.
معایب احتمالی بهروزرسانی تپروت چیست؟
بهروزرسانی بیت کوین با ارتقای جدید هرچند مزایای بسیاری دارد اما ممکن است ریسکهایی هم داشته باشد. این ریسکها البته قطعی نیستند اما وجود آنها بخشی از شبکه را برای پذیرش آن با تردید مواجه کرده است. انتظار میرود با گذشت زمان احتمال بروز مشکل در بهروزرسانی جدید مشخص شود.
مهمترین ریسکهایی که این بهروزرسانی ممکن است با خود بههمراه داشته باشد عبارتند از:
دوپاره شدن جامعه بیت کوین
مهمترین ریسک هر بهروزرسانی روی بلاک چین این است که گروهی از کاربران آن را قبول نکنند. این کاربران مجبور به استفاده از بهروزرسانی جدید نیستند و جامعه کاربران بیت کوین در عمل دوپاره خواهد شد.
فناوری بلاک چین مبتنی بر اجماع است. هرچقدر تعداد کاربرانی که از یک محصول این فناوری استفاده میکنند بیشتر باشد امنیت و ارزش آن محصول هم بالاتر است. بهبیان دیگر اگر تعداد زیادی از کاربران بهروزرسانی جدید بیت کوین را اجرا نکنند، محصول نهایی آن نسبت به قبل امنیت کمتری خواهد داشت.
همچنین برخی از ویژگیهای تپروت، فقط با استقبال حداکثری کاربران در دسترس خواهند بود. بهعنوان مثال، اگر تعداد کمی از کاربران تراکنشهای تپروت را بپذیرند، بهراحتی میتوان این تراکنشها را به آدرسهایی نسبت داد که متعلق به افراد و شرکتهایی هستند که نیاز به امنیت چندامضایی دارند. بهبیان دیگر، آدرسهای تپروت قابلردیابی میشوند.
کاهش مقاومت شبکه در مقابل حملههای آخرالزمانی!
یکی از دغدغههای امنیتی بعضی مهندسان شبکه حملههای کوانتمی است. حمله کوانتمی به حمله سایبری گفته میشود که توسط کامپیوترهای کوانتمی رهبری و اجرا خواهند شد. فناوری فعلی فاصله بسیار زیادی تا رسیدن به چنین شرایطی دارد. اساسا کامپیوترهای کوانتمی امروز از حد یک ایده فراتر نرفتهاند.
همانطور که گفته شد در بهروزرسانی Taproot از امضاهای شنور استفاده میشود. این امضاها نسبت به امضاهای ECDSA مقاومت کوانتمی کمتری دارند. مقاومت کوانتمی، واحد سنجش توان یک شبکه در مقابل حملههای فوق قدرتمند است. این حملهها با کامپیوترها و پردازندههای امروزی قابل اجرا نیستند.
آینده بیت کوین چه میشود؟
گفتیم که بیت کوین برای تبدیل شدن به رقیب اصلی طلا باید بهبود پیدا کند. یکی از روشهای مطمئن برای رسیدن به این هدف اجرا کردن بهروزرسانیهای جدید است. این بهروزرسانیها باعث میشوند بیت کوین از نظر امنیتی تقویت شود. تقویت امنیت نیز در نهایت باعث بالا رفتن ارزش بیت کوین خواهد بود.
بهروزرسانی تپروت مزایای بسیاری دارد:
- بهبود قابلیت توسعه نرمافزاری شبکه
- افزایش بهرهوری دادهها
- بهبود شرایط حریم خصوصی
- مقیاسپذیری لایه دوم
در کنار این مزایای، اگر تعداد کاربرانی که بهروزرسانی جدید بیت کوین را استفاده میکنند کم باشد، این ارتقا باعث دوپاره شدن جامعه بیت کوین میشود. این دوپارگی باعث کاهش ارزش بیت کوین در طولانی مدت خواهد شد.
شما چه پیشبینی از آینده بیت کوین بعد از این بهروزرسانی دارید؟
بنظر شما تپروت و آپدیت بیت کوین توی کوتاه مدت چقدر میتونه روی قیمت بیت کوین تاثیر بزاره؟
سلام
نظر کارشناسها دربارهی تاثیر این بهروزرسانی روی قیمت رو منتشر میکنیم. اغلب پیشبینیها میگن باتوجه به تقویت شبکه قیمت هم افزایشی خواهد بود. البته همونطور که گفتید این تاثیر در کوتاه مدت خواهد بود و در میانمدت بازار به ثبات همیشگی میرسه.