اتریوم چیست؟ آشنایی با کیف پول‌ها و هرچیزی که لازم است بدانید

آیا به‌اندازه کافی با دومین رمز ارز بزرگ دنیا یعنی اتریوم آشنا هستید؟ هم‌اکنون وقت آن است که اطلاعات خود را برای یک ترید حرفه‌ای بالا ببرید. ما در این مقاله قصد داریم از صفر تا صد مطالب مربوط به این ارز دیجیتال را با زبانی ساده و به‌صورت جامع مرور کنیم.

در ابتدا برای اینکه بتوانید یک دید کلی نسبت به این رمز ارز پیدا کنید، می‌توانید آن را یک کامپیوتر جهانی و قابل برنامه‌نویسی درنظر بگیرید که از هر نقطه‌ای در جهان در دسترس است و توسعه‌دهندگان می‌توانند روی پلتفرم آن برنامه‌هایی بنویسند که مقادیر دیجیتال را کنترل می‌کنند. حالا شما آماده‌اید پیش از خرید اتریوم تصویر و شناخت ایجاد شده در ذهن‌تان را شاخه و برگ دهید و کامل‌تر کنید. 

اتریوم چیست؟

 اتریوم در حقیقت یک پلتفرم آزاد و بر اساس فناوری بلاک چین است که به توسعه دهندگان این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های غیرمتمرکز و کاربردی را روی آن پیاده سازی نمایند. این برنامه‌های غیرمتمرکز، با استفاده از قراردادهایی به نام قرارداد هوشمند ایجاد می‌شوند. ویژگی بارز آنها، نبود امکان تقلب، سانسور، از کار افتادن و دخالت شخص ثالث است. فرقی ندارد که کجا و در چه ساعتی از شبانه‌روز هستید، سیستم مالی غیرمتمرکز اتریوم هرگز نمی‌خوابد و تبعیض نیز قائل نمی‌شود. شما برای دست‌یابی به این فناوری تنها کافی است که مجهز به اینترنت باشید.

این تکنولوژی راه‌های جدید و جسورانه‌ای برای کسب درآمد از سازندگان و موارد دیگر را ایجاد کرده است. اتریوم یک ارز دیجیتال کاملاً ناشناس است و توسط هیچ شخصی کنترل نمی‌شود. اگر کنجکاو هستید که اتر چه ارتباطی با اتریوم دارد، باید در پاسخ بگوییم که اتر در واقع ارز دیجیتال بومی مخصوص به اتریوم است. نماد این رمز ارز، ETH است و هر موقع به دنبال قیمت لحظه‌ای اتریوم بودید، باید این نماد را جستجو کنید.

لازم است بدانید که اتریوم نام شبکه است و اتر نام رمزارز بومی این شبکه به‌شمار می‌رود. برای اینکه یک تراکنش در شبکه اتریوم انجام شود، باید مقدار مشخصی ارز دیجیتال اتر به عنوان کارمزد بپردازیم.

قرارداد هوشمند چیست و چگونه کار می کنند؟

قرارداد هوشمند یا smart contract یک پروتکل است که از آن برای تنظیم قراردادها استفاده می‌شود. در واقع قرارداد هوشمند، یک پروتکل ویژه است که برای مشارکت، تأیید یا اجرای مفاد یک قرارداد خاص، فعال می‌شود. قراردادهای هوشمند، بدون نیاز به افراد یا سازمان‌های واسطه، فرایند پرداخت یا اجرای یک قرارداد را پردازش کرده و در صورت صحیح بودن مفاد قرارداد مشخص شده، فعالیت را انجام می‌دهند.

اما دستورالعمل‌های خودکار قراردادهای هوشمند چگونه کار می‌کنند؟ در ابتدا، دارایی‌ها و شرایط قرارداد کدگذاری می‌شوند و در بلاک چین قرار می‌گیرند، سپس قرارداد مطابق با شرایط مشخص شده اجرا می‌شود. عمده‌ترین تفاوت بین فرآیند قراردادهای هوشمند با فرآیندهای معمولی دیگر در اینترنت، غیرمتمرکز بودن و غیرقابل بازگشت بودن آن است. در قراردادهای هوشمند، هیچ شخص یا نهادی قادر به کنترل یک قرارداد نیست و کاملاً به‌صورت خودکار اجرا می‌شود.

نگاهی به تاریخچه اتریوم

ایده اتریوم برای اولین بار در سال ۲۰۱۳ توسط یک برنامه نویس به‌نام ویتالیک بوترین معرفی شد. ویتالیک یک پژوهشگر حوزه رمز ارز بود که در مجله بیت کوین فعالیت می‌کرد.او اعتقاد داشت بیت کوین نقاط ضعفی دارد که نیاز است برطرف شود. او بر این استدلال بود که بیت کوین نیاز به یک زبان اسکریپت‌نویسی برای توسعه برنامه‌های کاربردی دارد.

بوترین در ژانویه ۲۰۱۴ به همراه چند توسعه دهنده دیگر ایده خود را کامل‌تر کرد. ویتالیک ماه اوت همان سال، برای پیاده‌سازی پروژه خود جذب سرمایه کرد. این شبکه در تاریخ ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۵ و با فروش ۷۲ میلیون توکن فعال شد. بوترین پروژه اتریوم را در کنفرانسی مربوط به بیت کوین در شهر میامی هم معرفی کرد. چند ماه بعد، تیم پروژه تصمیم گرفت با فروش توکن‌های اتر، بودجه مورد نیاز برای توسعه پروژه را جمع‌آوری کند.

عملکرد اتریوم

روند انجام معاملات در اتریوم کاملاً مشابه سایر آلت کوین‌های دیگر است. برای شروع دو طرف معامله اطلاعات خود را ارائه می‌دهند و پس از تایید این اطلاعات توسط ماینرها و نودهای موجود در شبکه بلاک چین مخصوص اتریوم، یک بلاک جدید ایجاد می‌شود. شبکه اتریوم متشکل از هزاران کامپیوتر در سراسر دنیا است که وظیفه نگه‌داری از  بلاک چین را بر عهده دارند. اطلاعات تراکنش‌ها روی این دفتر دیجیتال نوشته می‌شود و هر کامپیوتر یک رونوشت از آن را در اختیار دارد.

این نودها ضمن ارتباطی که با یکدیگر دارند، تراکنش‌هایی را که به شبکه اتریوم ارسال می‌شود بررسی می‌کنند. توزیع این نودها باعث می‌شود شبکه یک نقطه نفوذ مرکزی نداشته باشد. در چنین شرایطی با خروج یا خطای یک نود، مشکلی متوجه شبکه نمی‌شود. این ارز دیجیتال در اصل یک پایگاه داده عمومی است که سوابق تراکنش‌های دیجیتال را به‌ شکل دائمی نگهداری می‌کند.

ماینرها برای استخراج این ارز از کامپیوتر یا دستگاه ویژه‌ای به‌اسم ASIC کمک می‌گیرند تا از طریق معادلات پیچیده‌ ریاضیاتی، تراکنش‌ها را روی شبکه تأیید ‌کنند. 

انواع تراکنش‌ها در شبکه اتریوم

منظور از تراکنش در واقع دستورالعمل‌هایی رمز نگاری شده است که توسط یک حساب با مالکیت خارجی تولید و پس از آن به بلاک چین اعلام می‌شوند. به صورت کلی تراکنش‌ها در شبکه اتریوم به سه دسته ذیل تقسیم می‌شوند:

از یک حساب با مالکیت خارجی (EOA) به یک حساب قرارداد هوشمند (CA) که میان دو انسان صورت می‌گیرد.

از یک حساب با مالکیت خارجی (EOA) به یک حساب با مالکیت خارجی یا بیرونی (EOA) که میان یک انسان و یک قرارداد هوشمند شکل می‌گیرد.

از یک حساب با مالکیت خارجی به یک حساب صفر که توسط یک انسان (حساب با مالکیت خارجی) فرستاده شده و گیرنده‌ای ندارد.

اگر این تراکنش‌ها که دارای کد قرارداد هوشمند هستند تأیید شوند، قرارداد هوشمند را بر روی بلاک چین به‌وجود می‌آورند. به‌محض ثبت شدن این قرارداد در بلاک چین، یک آدرس عمومی به آن اختصاص داده می‌شود. از این پس قرارداد آماده فعال‌سازی و استفاده توسط تراکنش‌های دیگر خواهد بود. حساب‌های با مالکیت خارجی شامل چهار ویژگی هستند:

• موجودی آن ها اتر است.
• می توانند تراکنش ارسال کنند (اتر جابجا کنند و یا کد یک قرارداد را فعال کنند).
• کنترل و مدیریت آن ها از طریق کلیدهای خصوصی است.
• هیچ کدی مختص به خود ندارند.

زبان‌های برنامه نویسی اتریوم

چهار نسخه رسمی از زبان‌های برنامه نویسی اتریوم که به‌صورت مستقل از یکدیگر هستند و کلاینت‌های کاملاً فعال دارند، عبارت است از:

•       Golang
•       C++
•       Python
•       Java

در رابطه با نسخه‌های غیررسمی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•       Rust
•       Ruby
•       JavaScript
•       Haskell

مهم‌ترین مزایای اتریوم

بلاک چین اتریوم به‌گونه‌ای طراحی شده که برای پشتیبانی از سیستم‌های مالی غیرمتمرکز مناسب باشد. چند ویژگی کلی برای اتریوم عبارت است از:

• غیرقابل تغییر بودن

• غیرقابل نفوذ و دست‌کاری بودن

• امن و همیشه فعال بودن

• قابلیت سرعت انجام ۱۶ تراکنش مالی در هر ثانیه

• حذف واسطه از تمامی فعالیت‌ها

تفاوت پلتفرم متمرکز و غیرمتمرکز چیست؟

پلتفرم‌های متمرکز به تمامی اطلاعات خصوصی کاربران دسترسی دارند.بانک، گوگل و شرکت‌های حمل و نقل شهری که اطلاعات موقعیت مکانی شما را در اختیار دارند متمرکز به‌شمار می‌روند. امروزه نهادهای متمرکز دور تا دور ما را احاطه کرده‌اند. هر یک از این پلتفرم‌هابه طریقی کنترل بخشی از اطلاعات، دارایی‌ها و اختیارات ما را برعهده گرفته‌اند و در ازای آن به طرق مختلف از ما کارمزد می‌گیرند. آن‌ها از این اطلاعات معمولاً در جهت تبلیغات هدفمند استفاده می‌کنند. این پلتفرم‌ها می‌توانند این اطلاعات را به شرکت‌های تبلیغاتی و یا شرکت‌های آنالیز داده بفروشند.

پلتفرم‌های غیرمتمرکز به اطلاعات کاربران خود دسترسی ندارند. دنیایی را تصور کنید که در آن اطلاعات هویتی شما به‌جای ذخیره شدن روی سرورهای گوگل، در اختیار خودتان باشد و دیگر نیازی نباشد که بخواهید به نهاد واسطه‌ای اعتماد کنید.ورود شما به دنیای پلتفرم غیرمتمرکز را خوش‌آمد می‌گوییم. بلاک چین و قراردادهای هوشمند درصدد دستیابی به فاکتورهای اساسی هستند که سیستم‌های سنتی از داشتن آن بی‌بهره بوده‌اند. این فاکتورها عبارتند از:

توزیع‌شدگی:

به این معنی که ذخیره‌سازی اطلاعات و همه پردازش‌های کامپیوتری، به‌جای ذخیره روی سرور، روی تمامی سرورهای موجود در شبکه انجام می‌شود. در این شرایط نقطه‌ شکستی در شبکه وجود نخواهد داشت تا با نفوذ به آن، بتوان به کل شبکه حمله کرد.

غیرمتمرکز بودن:

همان‌طور که پیش‌تر به این موضوع اشاره شد، غیرمتمرکز بودن به این معنا است که حاکمیت شبکه به‌جای یک شخص یا نهاد خاص، در اختیار تمام کاربران و مشارکت‌کنندگان در آن باشد.

همتابه‌همتا بودن:

انجام هر نوع عملیات در شبکه از انجام تراکنش گرفته تا تبادل داده به‌صورت مستقیم بین اعضا انجام می‌شود. در چنین شرایطی کارمزدهای خدمات انجام شده پایین‌تر خواهد بود.

حفظ حریم خصوصی و امنیت:

به مرور زمان و با گسترش استفاده از اینترنت و پلتفرم‌های دیجیتال، حفاظت از حریم خصوصی به یکی از اصلی‌ترین نگرانی‌های کاربران تبدیل شد. شبکه‌های بلاک چینی با استفاده از رمزنگاری نامتقارن، هویت واقعی افراد را در آدرس‌های دیجیتالی (کاملا تصادفی و بی معنی) خلاصه می‌کنند. بنابراین حریم خصوصی افراد در شبکه بلاک چین کاملاً در اختیار خود آن‌ها بوده و تنها در صورت لزوم (در موارد قانونی) می‌توانند هویت خود را افشا کنند.

شفافیت:

سیستمی که غیرشفاف است، عملاً بستری برای فساد محسوب می‌شود. شبکه‌های بلاک چینی و قراردادهای هوشمند پیاده‌سازی شده روی بلاک چین، عموماً منبع باز هستند.

ماشین مجازی اتریوم یا EVM

ماشین‌های مجازی ماشین‌هایی هستند که پیچیدگی را بین دو عنصر ایجاد می‌کنند. این دو عنصر اجرای کد و اجرای ماشین هستند. این لایه خاص قابلیت حمل کلی نرم افزار را بهبود می‌بخشد. با استفاده از این ماشین، اطمینان حاصل می‌شود که برنامه‌ها از یکدیگر و از میزبانشان جدا شده‌اند.

ماشین مجازی اتریوم به عنوان یک ماشین کامل شبه تورینگ (Turing) دیده می‌شود. تکمیل تورینگ اصطلاحی است که به سیستمی از قوانین دستکاری داده اشاره دارد و نام خود را از آلان تورینگ (Alan Turing) گرفته است. تورینگ مردی است که ماشین نامگذاری (eponymous machine) را ایجاد کرده است. این ماشین یک مدل ریاضیاتی محاسبه است که ارائه‌دهنده یک ماشین انتزاعی است. آن اساسا نماد‌ها را در یک باریکه نوار مطابق با یک مجموعه قوانین دستکاری می‌کند. این مدل معمولا خیلی ساده است و ماشین قادر است لوجیک (logic) الگوریتمی کامپیوتر را شبیه‌سازی کند.

زبان‌های برنامه‌نویسی و واحد‌های پردازشگر مرکزی دو نمونه برجسته از سیستم‌هایی هستند که به داده‌ها دسترسی داشته و آنها را تغییر می‌دهند. اگر این قوانین قادر به شبیه‌سازی محاسبه فرضی تورینگ باشند، این قوانین تورینگ کامل هستند. این سیستم می‌تواند هر نوع محاسبه یا برنامه کامپیوتری را اجرا کند.

پس اساسا یک ماشین تورینگ کامل از لحاظ ریاضیاتی قادر به حل هر مشکلی است که به آن معرفی شود. همان طور که قبلا اشاره شد، ماشین مجازی اتریوم شبیه این ماشین است. محاسباتی که ماشین مجازی اتریوم انجام می‌دهد به گس (gas) وابسته است. این اساسا به عنوان محدوده‌ای برای تعداد کل محاسباتی که می‌توان انجام داد، عملکرد دارد.

کاربرد اتریوم چیست؟

پلتفرم اتریوم به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد تا برنامه‌های کاربردی غیر متمرکز را ایجاد و راه‌اندازی کنند. یک برنامه غیرمتمرکز یا به اختصار Dapp، قادر است بدون نیاز به واسطه‌ها و با استفاده از توزیع جمعی یک عمل مخصوص را انجام دهد. برای مثال بیت کوین نیز یک پلتفرم غیرمتمرکز است. این پلتفرم به کاربران امکان انتقال همتابه‌همتای دارایی دیجیتال می‌دهد.

صنعت مالی غیر متمرکز یا DeFi چیست؟

صنعت مالی غیرمتمرکز یا دیفای DeFi، مخفف عبارت Decentralized Finance است. دیفای در برابر صنعت مالی یا اقتصاد متمرکز Centralized Finance/CeFi قرار می‌گیرد؛ این همان اقتصادی است که در حال حاضر بر جهان حاکم است. هدف دیفای این است که کنترل و حاکمیت اقتصاد جهان را از دست ابرقدرت‌ها خارج کرده و آن را در بین تمامی اشخاص جامعه و نهادهای خصوصی توزیع کند.

همچنین می‌توانیم دیفای را این‌گونه تعریف کنیم: جنبشی برای ایجاد یک اکوسیستم خدمات مالی متن‌باز، بدون نیاز به مجوز و شفاف که برای همه قابل‌دسترسی است و بدون واسطه مرکزی کار می‌کند. به این ترتیب، کاربر کنترل کامل بر دارایی خود دارد و با اکوسیستم ازطریق برنامه‌های غیرمتمرکز (Dapp‌ها) ارتباط برقرار می‌کند.

دیفای با هدف بزرگی که دارد می‌تواند در کنار بلاک چین به‌عنوان یکی از نوآوری‌های امیدوارکننده عصر دیجیتال در نظر گرفته شود.

گَس فیِ (gas fee) اتریوم چیست؟

اتری که فرستنده‌ تراکنش باید به ماینرها برای تایید تراکنش‌ها در بلاک چین بپردازد را گس می‌گویند. گس همان واحد اندازه‌گیری در محاسبه‌ی هزینه‌ی تراکنش است. گس از حملات خرابکارانه هکرها و وجود حلقه‌های پایان ناپذیر در کد قراردادهای هوشمند جلوگیری می‌کند. در مورد گس با دو مفهوم سروکار داریم: گس لیمیت Gas limit گس پرایس Gas price

گس لیمیت برای انجام تراکنش استفاده می‌شود و وقتی به تنهایی صحبت از گس می‌شود، منظور همان گس لیمیت است. اگر گس لیمیت هم کمتر از حد مشخصی تعیین شود، عملیات در شبکه انجام نخواهد شد. گس لیمیتِ مورد نیاز برای یک تراکنش معمولی در اتریوم، حداقل ۲۱ است.

گس پرایس مقدار هزینه‌ای است که شما باید برای هر گس لیمیت پرداخت کنید. گفتیم هزینه گس با اتر پرداخت می‌شود؛ اما به‌دلیل اینکه این مقدار بسیار ناچیز است آن را با واحد Wei نمایش می‌دهند. هر واحد Wei هم برابر با ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ اتر است. بنابراین کارمزد شبکه اتریوم برابر است با گس پرایس ضرب در گس لیمیت.

استخراج اتریوم

استخراج با دو هدف انجام می‌شود:

• ساخت کوین‌های جدید
• نگه‌داری کارنامه‌ای از تمامی تراکنش‌های انجام‌شده

شبکه اتریوم بر اساس پروتکل اجماع PoW یا گواه اثبات کار فعالیت می‌کند. برای استخراج اتریوم باید از دستگاه‌های مخصوص استخراج استفاده کرد. سرویس‌دهندگان شبکه یا ماینرها به ازای تایید تراکنش‌ها از شبکه اتر پاداش می‌گیرند. برای استخراج اتریوم می‌توان از کارت گرافیک GPU، ریگ استخراج و دستگاه اسیک استفاده کرد.

توسعه‌دهندگان اتریوم تلاش کردند تا امکان استخراج اتریوم از طریق دستگاه‌های اسیک امکان‌پذیر نباشد و تا حد زیادی در این موضوع موفق بودند. استخراج اتریوم فرایندی طولانی‌مدت است و به تجهیزاتی پیشرفته، گران قیمت و مصرف برق بالا نیاز دارد.

آیا استخراج اتریوم با کامپیوتر خانگی امکان‌پذیر است؟

بله، اگر کارت گرافیک شما قابلیت استخراج این ارز دیجیتال داشته باشد، می‌توانید توسط روش‌های گفته‌شده اقدام به استخراج کنید.

کیف پول اتریوم

می‌توانید اترهای خود را در کیف پول شخصی و کیف پول صرافی نگهداری کنید. کیف پول اتریوم کیف پولی است که امکان نگهداری رمز ارز اتر و تمامی توکن‌هایی که مبتنی بر استاندارد ERC20 هستند را فراهم می‌کند. انواع کیف پول‌های اتریوم عبارت است از:

• کیف پول موبایل (مانند Atomic)
• کیف پول دسکتاپ (مانند MetaMask)
• کیف پول کاغذی
• کیف پول وب (مانند MyEtherWallet)
• کیف پول سخت افزاری (مانند Ledger)

هر کیف پول اتریوم دارای یک یا چند آدرس منحصر‌به‌فرد و یکتا است. آدرس کیف پول مشابه شماره حساب بانکی است که از آن می‌توانید برای دریافت پول استفاده کنید. نمونه‌ای از یک آدرس اتریوم:

میست Mist کیف پول رسمی اتریوم است. برای نصب میست باید بلاک چین اتریوم را دانلود کنید که حجم بالایی دارد؛ در این صورت با نودها هماهنگ یا اصطلاحا سینک می‌شوید.

توکن ERC20 مبتنی بر بلاک چین اتریوم

توکن ERC20 ارز دیجیتال است که روی بلاک چین اتریوم ساخته می‌شود. در حال حاضر به دلیل وجود قراردادهای هوشمند برای ساخت توکن ها در بیشتر مواقع از بلاک چین اتریوم استفاده می‌شود. پس همانطور که گفته شد توکن هایی که روی بلاک چین اتریوم ساخته می‌شوند، توکن ERC20 نام دارند.

توکن ERC20 مخفف عبارت‌های Ethereum Request for Comment بوده و عدد 20 هم نشان دهنده یک شناسه خاص برای پروتکل ERC می‌باشد. استاندارد ERC20 پروتکلی متشکل از یک‌سری قوانین تعریف شده برای بهبود بلاک چین اتریوم است که توکن‌ها و پروژه‌هایی که با استفاده از قراردادهای هوشمند قصد اجرا و توکنیزه شدن روی این بلاک چین را دارند، باید از آنها پیروی کنند.